برای تامین روشنایی هر فضایی از نور طبیعی و مصنوعی استفاده میکنیم. در خانههای آپارتمانی نسبت به خانههای قدیمی نورگیری طبیعی کمتر شده اما با استفادهی صحیح از نور مصنوعی میتوان روشنایی و جلوهی لازم را به فضا بخشید.
نورپردازی آشپزخانه به سه نوع کلی تقسیم میشود:
۱- نورپردازی کانونی یا کاربردی
تابش این نور در جهت خاصی بوده و فضای مشخصی را روشن میکند. برای طراحی نورپردازی آشپزخانه به صورت کاربردی باید توجه کرد کدام قسمتها بیشترین استفاده را دارند. برای مثال کابینتها، کشوها، کانتر، بالای گاز و سینک ظرفشویی ازجمله قسمتهای پرکاربرد هستند که روشنایی آنها لازم است.
• نورپردازی داخل کابینتها: بهتر است چراغهای مخصوص در قسمت جلوی کابینت و البته با فاصله از درب آن نصب شوند. برای این کار میتوان از ریسههای LED استفاده کرد.
• نورپردازی داخل کشوها: برای بهتر دیده شدن وسایل در شب توصیه میشود داخل کشوها چراغهایی تعبیه شوند که با باز و بسته کردن کشو، چراغ بهصورت خودکار روشن و خاموش شود.
• نورپردازی کانتر آشپزخانه: کانتر روی کابینت قرار دارد و بیشتر کارها روی آن انجام میشود. از این رو روشنایی این قسمت ضروری بوده و نور مورد نیاز با نصب چراغهایی زیر کابینت بالا تامین میشود.
• نورپردازی بالای گاز و سینک ظرفشویی: برای بهتر دیده شدن غذا هنگام پخت و پز و اطمینان از تمیزی ظروف بعد از شستن آنها بهتر است از چراغهای مناسب استفاده شود.
۲- نورپردازی دکوراتیو
نوری که در ناحیهی خاص و بدون درنظر گرفتن کاربرد، برای زیبایی و جلب توجه استفاده میشود. دراین روش باید به شدت کنتراست نور توجه کرد. اگر تمایل دارید قسمت ویژهای بیشتر جلب توجه کند میتوانید میزان این نوع نور را افزایش دهید. به طور مثال ایجاد روشنایی در اطراف آشپزخانه از طریق نصب چراغهایی دور تا دور کابینتها یا در قسمت زیرین جزیره انجام میشود. این روش علاوه بر نورپردازی زیبا، برای استفاده در شب مناسب است. برای کنترل نور، از کلیدهای برق جداگانه، دیمر و نیز روش کنترل هوشمند از طریق تلفن همراه میتوان استفاده کرد. همچنین نورپردازی بالا و پایین کابینت و قسمت داخلی کابینتهای شیشهای جزء این دسته هستند.
۳- نورپردازی پس زمینه یا عمومی
در این نوع نورپردازی از چراغ سقفی استفاده میکنند که مبنای طراحی نورپردازی است. برای فضاهایی که در طول روز یا شب از نور طبیعی برخوردار نیستند کاربرد دارد. این مرحله بعد از نورپردازی کاربردی و دکوراتیو انجام میشود. امروزه در نورپردازی آشپزخانه بیشتر از لامپهای توکار سقفی استفاده میکنند. چون علاوه بر کارایی بالا، با انواع سبکهای دکوراسیون تطابق دارد. در کنار این روشنایی استفاده از لوستر را فراموش نکنید. زیرا لامپهای توکار در محل شعاع نور، سایه ایجاد میکنند. همچنین استفاده از لامپهای متحرک بهخاطر قابلیت جابهجایی و امکان تنظیم میزان روشنایی دلخواه مورد توجه واقع شده است.
همهی آشپزخانهها بزرگ و دلباز نیستند و بعضی خانههای آپارتمانی آشپزخانهی نسبتا کوچکی دارند. اما با نورپردازی صحیح میتوان فضا را بزرگتر نشان داد. برای این کار باید هر بخش را جداگانه نورپردازی کرده و درکنار لوستر مرکزی از نورهای جانبی در بخشهای دیگر استفاده کنید. اگر در آشپزخانه حتی یک پنجره دارید جلوی تابش نور طبیعی را نگیرید.
توصیه میشود پردههای توری با رنگ روشن نصب کنید و در دکوراسیون، رنگهای روشن بهکار ببرید تا با انعکاس نور فضا بزرگتر دیده شود. برای بالابردن جلوهی سقف آشپزخانه بهتر است از لامپهای LED و هالوژن استفاده شود. همچنین قابهای هالوژن چرخشی یا چندتایی که نوعی چشمهی نور هستند برای نورپردازی آشپزخانه بسیار مناسب بوده و باعث ایجاد فضای لوکس و مجلل میشوند. برخی آشپزخانهها حالت جزیرهای دارند و روشنایی این قسمت در آشپزخانههای کوچک بسیار اهمیت دارد. برای تامین نور جزیره، چراغهای توکار، آویزها و لوسترهای خطی بهترین گزینهاند.
چند نکتهی مهم و ایدهی طراحی که در نورپردازی آشپزخانه باید به آنها توجه کرد
• تا حد امکان از ابزار نوری توکار استفاده کنید. چون ابزار روکار چرک و چربی پخت و پز را به خود جذب کرده و میزان روشنایی را کاهش میدهند.
• منابع نوری را به صورت منظم و شبکهای قرار ندهید و مطمئن شوید که مسیر رفت و آمد تاریک نباشد.
• قبل از نورپردازی آشپزخانه به اندازه و طرح آن، همچنین میزان نور طبیعی که وارد فضا میشود توجه کنید.
• برای روشنایی بیشتر از یک لوستر بزرگ استفاده نکنید بلکه فضاهای مورد نیاز را با لامپهای بیشتر و نور ملایم نورپردازی کنید.
• اگر آشپزخانهتان ارتفاع زیادی دارد میتوانید روی کابینتها و پیشخوان از منابع نوری بالاتاب استفاده کنید.
• از نورپردازی لایهلایه استفاده کنید. این روش از ترکیب نور طبیعی و لامپهای تزئینی حاصل میشود.
• روی میز ناهارخوری از یک لوستر چندتایی یا چلچراغ برای تمرکز بیشتر استفاده کنید.
• درصورتی که قفسهها یا کابینتها پاخوری ندارند میتوانید در زیر آنها لامپهای رشتهای نصب کنید. روشنسازی کف تاثیر زیادی در نورپردازی آشپزخانه دارد و باعث انعکاس بهتر نور در فضا میشود.
